На ЧС па снукеры паўфінал судзіла беларуска (муж з упадкам сіл гуляў на турніры), а ў топа з калег жонка з Мінска
Гэты спорт вы маглі бачыць на «Еўраспорце».
З 20 красавіка па 6 мая ў тэатры «Крусібл» у брытанскім Шэфілдзе праходзіць чэмпіянат свету па снукеры, разнавіднасці більярда з рознакаляровымі шарамі, якія трэба забіваць у пэўным парадку. Турнір праходзіць у адным месцы з 1977-га – і ў гэтым годзе з’явілася падстава ўспомніць турнір таго далёкага года: на ЧС-2024 упершыню за гэтыя 47 гадоў у паўфінал выйшлі тры гульцы з кваліфікацыі (адразу ў асноўную сетку трапляюць топ-16 снукерыстаў, у адборы ўдзельнічаюць яшчэ 128). А яшчэ ўсе чацвёра паўфіналістаў - брытанцы, як звычайна і бывае (год таму выйграў бельгіец Люка Брэсель – і стаў усяго чацвёртым небрытанскім чэмпіёнам свету).
Матчы 1/2 вельмі напружаныя – так, у паядынку да 17 выйграных партый паміж Кайрэнам Уілсанам (№12 сусветнага рэйтынгу, адзіны паўфіналіст з топ-16) і Дэвідам Гілбертам (31-ы кій свету) пасля стартавых сесій лік па партыях быў 8:8, але Уiлсан усё ж выйграў 17:11. А сачыла за гэтай барацьбой у якасці суддзі Таццяна Вуластан – 37-гадовая ўраджэнка Пінска. І гэта не ўсе беларускія сляды на гэтым ЧС, пра якія мы зараз раскажам.
Будучая рэферы нарадзілася і вырасла ў Беларусі з прозвішчам Тарчыла. Дзяўчына захаплялася многімі відамі спорту, у тым ліку футболам і тэнісам, але выбрала спачатку неспартыўную кар’еру: паступіла ў БДЭУ, скончыла факультэт фінансаў і банкаўскай справы, потым адвучылася ў магістратуры і стала выкладаць у тым жа ВНУ. Але паралельна дакранулася да снукера – расказвала, што ў дзяцінстве заўважыла трансляцыі гэтага віду на «Еўраспорце» (памятаеце такія? мы вось так), у Мінску трапіла ў більярдны клуб і захацела судзіць. У 2008-м яна пачала абслугоўваць беларускія аматарскія турніры – а далей быў скачок: ужо ў 2009-м Тарчыла атрымала міжнародную катэгорыю, а ў 2010-м, у 23 гады, была запрошаная на свае першыя прафесійныя спаборніцтвы – міжнародны турнір у нямецкім Фюрце.
Там маладую суддзю сустрэў перспектыўны брытанскі снукерыст Бен Вуластан – ён вылецеў у першым жа раўндзе, затое закаханым. У выніку ў спартсмена і суддзі завязаліся адносіны, і ўжо ў чэрвені 2011-га пара згуляла вяселле, а Тарчыла ўзяла прозвішча мужа і пераехала ў Лестэр, родны горад снукерыста. 8 лістапада 2012-га з’явіўся на свет сын Эдвард – рэферы нарадзіла ў свой 26-ы дзень нараджэння. А ў кастрычніку 2017-га нарадзіўся другі сын, Генры. Бен Вуластан рэгулярна выкладае ў сябе ў Instagram мілыя сямейныя фота і прызнаецца ў каханні да жонкі.
У лютым 2024-га снукерыст распавёў, што калі сыну Эдварду патрэбны быў макет замка для школы, то з дапамогай маці быў зроблены Мірскі замак. А раней прызнаваўся ў любвi да галубцоў і дранікаў і рэспектаваў беларускаму марожанаму.
Бэн Вуластан да 2016-га падняўся на 25-е месца ў сусветным рэйтынгу, але потым пачаў апускацца – а ў апошнія гады яшчэ і пакутуе з-за праблем са здароўем: лекары не змаглі толкам зразумець, чаму снукерыст пачаў адчуваць хранічную стомленасць. Паводле яго слоў, ён паўгода наогул не мог устаць з ложка, потым «не гуляў, а наведваў турніры», а цяпер дзякуючы лячэнню адчувае сябе «на 60-70%, не больш», але верыць у вяртанне поўных сіл.
А вось у Таццяны Вуластан кар’ера з кожным годам усё больш паспяховая (цiкавы факт: у 2016-м першы ў яе кар’еры максімальны брэйк, 147 ачкоў ад аднаго гульца, зрабіў легендарны для віду спартсмен Роні О’Саліван). У 2020-м яна ўпершыню патрапіла на чэмпіянат свету, у 2022-м і 2023-м ужо працавала на чвэрцьфіналах – і вось цяпер паўфінал. У сваім Twitter суддзя падзялілася відэа выхаду на гэты матч пад апладысменты публікі.
Бен Вуластан таксама ўдзельнічаў у турніры – падышоў да яго на 58-м месцы ў сусветным рэйтынгу і стартаваў з другога раунда адбору, дзе саступіў (8:10) 103-му сеянаму Джэнсану Кендрыку. Вуластаны наогул дастаткова часта прымаюць удзел у адных і тых жа турнірах – спартсмен казаў, што гэта нават зручна. Зразумела, што жонка не судзіць сустрэчы мужа – ды і потым ёй, як відаць па пратаколах, не даюць матчы яго «крыўдзіцеляў». Але працы хапае – у адрозненне ад мужа, Таццяна Вуластан на гэтым ЧС паўдзельнічала ў шасці матчах: двух з апошняга раунда кваліфікацыі, двух з 1/16 фіналу, сустрэчы 1/8 і паўфінале.
Суддзя актыўна вядзе свой Twitter – у тым ліку адказвае на пытанні заўзятараў, дзякуючы чаму мы ведаем, напрыклад, што яна выкарыстоўвае не проста манетку, а 1 долар, які захоўваецца з часоў «паездкі ў ЗША ў студэнцкія гады». А яшчэ можа паказаць, як сядзіць з калегамі ў пабе за півам.
Другі злева на фота вышэй – 57-гадовы нідэрландскі суддзя Ян Верхас, якога ў прэсе называлі доларавым мільянерам. Гэта першы небрытанец, які судзіў фінал ЧС, і было гэта яшчэ ў 2003 годзе. З тых часоў ён адпрацаваў яшчэ пяць фіналаў ЧС, на цяперашнім, праўда, судзіў толькі 1/16, але гэта не прымяншае заслуг арбітра. Вуластан называла яго сярод тых, хто «калі кажа, што ты заслужыў быць тут [на ЧС], то проста ганарышся» (заадно ацаніце, якое ў пінчанкі выдатнае вымаўленне ў англійскай).
Дык вось, Верхас выдатна ведае пра Беларусь – адтуль родам яго жонка. Алена Скарабагатая таксама ў свой час убачыла снукер па тэлевізары – захапілася і захацела пабываць на турнірах ужывую. Гэта пачало атрымлiвацца, і ў 2012-м заўзятарка прыехала на свой ужо не першы турнір у Ірландыю. У адзін з дзён, па яе ўспамінах, спяшалася на матч, не паверыце, Вуластана – але каля ўваходу заўважыла самотнага Верхаса, пазнала яго ў твар і вырашыла прывітацца. Пазней нідэрландзец сказаў, што адразу закахаўся – змог узяць нумар, праз пару дзён запрасіў дзяўчыну сустрэцца яшчэ раз, а далей «усё закруцілася».
У ліпені 2014-га пара згуляла вяселле ў Мiнску, але потым пераехала на Радзіму мужа. І ў гэтых дваіх усё добра – вось такі кранальны пост Верхас апублікаваў на дзявятую гадавіну шлюбу.
